Zó verliest de gemeente Den Haag voortijdig schoolverlaters niet uit het oog

Sinds 2008 werkt de gemeente Den Haag met onze xxllnc Leerlingbegeleiding applicatie (voorheen Pronexus LBA). Hiermee kun je alle basisinformatie van jongeren vastleggen zoals de schoolloopbaan, het verzuim en de behaalde diploma’s. In de applicatie kun je een duidelijke scheiding maken tussen verschillende typen jongeren: inwoners voor wie de leerplicht geldt (onder de 18 jaar) en voortijdig schoolverlaters (VSV’ers, vanaf 18 jaar).

Het is belangrijk om die laatste groep goed te kunnen volgen, om ze op tijd hulp te kunnen bieden. En die hulpvraag is er; uit onderzoek blijkt een stevige samenhang tussen voortijdig schoolverlaten en psychosociale problemen. Vanuit de gemeente Den Haag is Edwin van Koeverden Kwaliteitsmedewerker VSV, en spant hij zich samen met zijn team voor deze groep in.

Van zelfredzaamheidsmatrix naar werkproces

Enkele jaren geleden kwam Edwins team met een aantal nieuwe wensen voor de applicatie. Ze merkten dat de administratie soms lastig was bij te houden tijdens langdurige begeleiding van jongeren. Wat vaak ontbrak was voldoende overzicht, wat de vraag opriep of jongeren niet buiten beeld zouden verdwijnen. Het doel was om de xxllnc Leerlingbegeleiding-applicatie op zo’n manier te verbeteren, dat in één oogopslag de actuele situatie van alle individuele jongeren te zien zou zijn op basis van de zelfredzaamheidsmatrix (ZRM). Dit leidde tot een soort ZRM-overzicht met een Haags sausje.

Dat instrument bestaat uit negen leefgebieden: inkomen, werk & opleiding, tijdsbesteding, huisvesting, huiselijke relaties, geestelijke gezondheid, lichamelijke gezondheid, middelengebruik, vaardigheden bij activiteiten van het dagelijks leven, sociaal netwerk, maatschappelijke participatie en justitie. Per leefgebied geven begeleiders een cijfer aan de jongeren op basis van zelfredzaamheid. Dat is tevens ook de basis voor elk gesprek. Als er binnen het leefgebied ‘opleiding’ bijvoorbeeld iemand totaal niet zelfredzaam is, dan wordt score 1 (van de 5) gegeven.

Met behulp van de matrix kunnen problemen overzichtelijk worden onderscheiden en ingedeeld. Samen met de gemeente Den Haag hebben we de ZRM vertaald naar het werkproces in de xxllnc Leerlingbegeleiding-applicatie. Zodra het proces start, houdt het systeem continu bij hoe jongeren ervoor staan volgens de matrix. Is een score snel teruggelopen van bijvoorbeeld 5 naar 2, dan krijgt de hulpverlener een melding dat daar aandacht naar moet uitgaan of er een interventie moet plaatsvinden. Sinds de oplevering van het verbeterde systeem zijn er al ongeveer 65 interventies geweest op één of meer leefgebieden. “Bij een systeem als dit draait het erom dat de basis als een huis staat, en daar werpen de vruchten zich nu van af,” vertelt Edwin. “Want jongeren worden beter en gerichter geholpen.”

De toekomst: meer inzetten op preventie

Doordat in het systeem veel gegevens worden verzameld, die bovendien door labels samenhang krijgen, functioneert het ook als een grote databank vol waardevolle informatie over de jongeren in Den Haag. Waar de applicatie nu vooral wordt gebruikt om individuele gevallen op te lossen, wil de gemeente Den Haag zich meer richten op preventie.

Een voorbeeld: krijgen de casemanagers signalen dat juist in een bepaalde wijk drugsproblematiek speelt, dan kan de preventie vanuit de gemeente zich meer op die buurt focussen. Denk aan voorlichting voor ouders, jongerenwerkers en scholen, maar ook aan het briefen van de handhaving.

Het datagericht werken biedt nog meer mogelijkheden. Op dit moment wordt er gewerkt aan een dashboard dat 24/7 wordt geüpdatet en waarmee de statussen van alle processen kunnen worden gemonitord. Op die manier blijven niet alleen de jongeren in beeld, maar worden ook de hulpverleners beter aangestuurd.

Inmiddels wordt Edwin steeds vaker door andere gemeenten, maar ook door ketenpartners, benaderd, omdat ze positieve verhalen hebben gehoord over de nieuwe manier van werken. Veelal wordt de ZRM al wel ingezet, maar zonder de moderne workflow die het proces in Den Haag zo soepel laat draaien.

Uit eigen enthousiasme lobbyt Edwin ook zelf actief om xxllnc Leerlingbegeleiding zo veel mogelijk uit te rollen binnen het sociaal domein. Hoe meer gemeenten en ketenpartners zoals de Sociale Dienst de werkwijze omarmen, hoe beter de hulpverleningstrajecten voor één individu op elkaar worden afgestemd. En jongeren helpen, daar is het uiteindelijk allemaal om begonnen.

Over Den Haag

In de hofstad wonen relatief veel jongeren (29% van alle inwoners). Het gaat om 70.000 mensen tussen de 15 en 24 jaar oud, waarvan de meeste tussen de 15 en 19 jaar oud zijn. Meer dan de helft van de jongeren in Den Haag gaat naar school of volgt een opleiding en tweederde werkt. De gemeente Den Haag heeft een actief beleid om jongeren te begeleiden op het gebied van school en werk.

www.denhaag.nl

Voor dit succesverhaal is Edwin van Koeverden, Casemanager voortijdig schoolverlaten bij de gemeente Den Haag, geïnterviewd.